بازگشت قطار مصرف حاملهای انرژی به ریل بهینهسازی با اجماع همگانی
تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۶۰۷۹۶
طبق اعلام مسئولان، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار فرصت صرفهجویی در حوزه مصرف انرژی در کشور وجود دارد که معادل ۳.۵ میلیون بشکه نفت خام است و اگر تنها ۲۵ درصد آن را بهینهسازی کنیم گام مهمی برداشتهایم؛ موضوعی که اجماع تمامی نهادهای داخل کشور را میطلبد.
به گزارش شانا، کشور ما از غنیترین منابع انرژی برخوردار است، اما استفاده نادرست و غیربهینه از حاملهای انرژی نهتنها عمر ذخایر تجدیدناپذیر را کاهش داده، بلکه خسارتهای جدی به محیطزیست و صدمات جبرانناپذیری به فرآیند توسعه پایدار، افزایش درآمدهای ارزی و گسترش زیرساختهای اقتصادی ایران وارد کرده است؛ موضوعی که مختص کشور ما نیست و در سایر کشورهای جهان هم به چالشی نگرانکننده تبدیل شده تا آنجا که شورای دفاع از منابع طبیعی آمریکا برآورد کرده است در خانه مردم آمریکا بهطور میانگین ۲۵ درصد انرژی برای گرم کردن فضاها، ۱۳ درصد برای گرم کردن آب، ۱۱ درصد برای خنکسازی و بقیه برای لوازم خانگی مصرف و هدر میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بر همین اساس ضرورت اصلاح الگوی مصرف و بهینهسازی مصرف انرژی مورد توجه قرار گرفت و کشورهای جهان را واداشت با اعمال راهبردهای کارآمد از جمله تکیه بر انرژیهای تجدیدپذیر، بهدنبال راهی برای جلوگیری از هدررفت انرژی و کمک به حفظ محیط زیست بیفتند، زیرا بهینهسازی مصرف و بهرهوری انرژی، انتخاب الگوها و اتخاذ و بهکارگیری روشها و سیاستهایی در مصرف درست انرژی نهتنها متضمن استمرار حیات و توسعه پایدار جامعه است، بلکه به بقای انرژی برای همگان و نسلهای آتی منجر میشود، همچنین مانعی برای تولید و گسترش آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از مصرف نادرست انرژی خواهد بود.
در ایران بهطور معمول با هدف افزایش بهرهوری و بهینهسازی مصرف انرژی، سیاستهای مختلفی از جمله سیاستهای قیمتی و غیرقیمتی بهکار گرفته میشود که در سیاستهای غیرقیمتی، آموزش و فرهنگسازی نقش برجستهای ایفا میکند، اما نباید فراموش کرد در بازه زمانی کنونی که علم بهسرعت در حال پیشرفت است، با در دسترس بودن فناوریهایی با بهرهوری انرژی بالا و قیمت مناسب برای مصرفکنندگان، شاهد نیل به بهینه شدن مصرف در سطح جامعه خواهیم بود.
موضوعی که حسین آبنیکی، مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت هم بهتازگی به آن اشاره کرده و با تأکید بر اینکه موضوع بهینهسازی در ذهن سیاستگذاران مغفول مانده و میتوان جدیتر این موضوعات را پیگیری کرد، گفته است برنامهریزی برای کاهش ۵۰ درصدی شدت مصرف انرژی در کشور در دستور کار قرار گرفته است.
شدت مصرف انرژی در ایران بسیار بالا و بیش از ۲ برابر میانگین جهانی است و جزو بالاترین کشورها در شدت مصرف انرژی هستیم، به همین دلیل بهینهسازی در ساختمانها، نیروگاهها، شرکتهای سیمان و فولاد، پتروشیمیها و بخش کشاورزی از اولویتهای جدی کشور است، البته ارتقای بهرهوری انرژی فرادستگاهی است و افزون بر نهادهای دولتی، بخش عمومی و خصوصی و همه آحاد مردم را درگیر میکند و نیازمند آن است که در قالب برگزاری رویدادهایی، مجموعههای مختلف ذینفع در این زمینه تبادلنظر داشته باشند.
ناکارآمدی راهبردهای بهینهسازی مصرف انرژی
الزام قانونی برای جایگزینی ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار بخاری و ایجاد تغییرات در نوع و نحوه دریافت بخاریها مبنی بر اینکه مصرفکننده دیگر لازم نیست برای تأمین بخاری با بازدهی بالاتر پولی پرداخت کند، جذاب کردن شرایط برای سرمایهگذار، اجرای برنامه نوسازی ۱۶۰ هزار تاکسی در کشور، در دستور کار قرار دادن برقی کردن حملونقل عمومی، جایگزینی مینیبوس و اتوبوسهای فرسوده و طرح جایگزینی موتورسیکلتها، مصوب شدن هزینهکرد ۳۰ میلیون دلار در بهینهسازی مصرف انرژی در حملونقل درونشهری و برونشهری، تشکیل صندوق بهینهسازی انرژی و موارد بیشمار دیگر، از ناکارآمدی راهبردهای بهینهسازی مصرف انرژی در کشور حکایت دارند.
موضوعی که مالک شریعتی نیاسر، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در مورد آن لب به گلایه گشوده و با اشاره به اینکه وضع شدت مصرف انرژی در کشور مطلوب نیست، اظهار کرده است: از ابتدای برنامه پنجم تا انتهای برنامه ششم توسعه باید شاخص شدت مصرف انرژی ۵۰ درصد کاهش مییافت، اما در عمل این اتفاق نیفتاد.
به گفته وی، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار فرصت صرفهجویی در حوزه مصرف انرژی در کشور وجود دارد که معادل ۳.۵ میلیون بشکه نفت خام است و اگر تنها ۲۵ درصد آن را بهینهسازی کنیم گام مهمی برداشتهایم.
البته آسیبشناسی در تدوین برنامه هفتم توسعه در زمینه بهینهسازی انرژی انجام شده است که با توجه به این آسیبشناسی، چند موضوع در برنامه هفتم توسعه دنبال میشود که شامل تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه، مردمیسازی بهینهسازی مصرف انرژی، ایجاد بازار متشکل انرژی و بهینهسازی مصرف انرژی مبتنی بر گواهی صرفهجویی، ایجاد متولی واحد برای بهینهسازی مصرف انرژی مبتنی بر گواهی صرفهجویی، زمینهسازی روی بازتوزیع یارانههای انرژی به هر کد ملی، افزایش تعرفه حاملهای انرژی در بخشهایی که دارای تبعات کمتری است و تمرکز بر جمعآوری گازهای مشعل، ذخیرهسازی گاز طبیعی و هوشمندسازی است.
استفاده از تجربیات موفق بینالمللی، چراغ راه بهینهسازی
بهمنظور جلوگیری از هدررفت انرژی و تلاش برای بهرهوری بهینه از سوختهای فسیلی، کشورهای جهان راهکارهای مناسبی بهکار بردهاند که موفقیت چشمگیری به همراه داشته است. برای نمونه سوئد در شاخص انتقال انرژی مجمع جهانی اقتصاد جزو کشورهای برتر در صرفهجویی انرژی است و ۵۴ درصد از انرژی این کشور از طریق انرژیهای تجدیدشدنی تأمین میشود؛ شبکههای هوشمند، منازل سوئدیها را از مصرفکننده انرژی به تولیدکننده انرژی تبدیل کرده است.
سوئد به غیر از هدف قرار دادن ۱۰۰ درصد از تولید برق خود از انرژی تجدیدشدنی تا سال ۲۰۴۰، خانهها را به مصرفکنندگان بهینه برق تبدیل کرده است. انرژی آبی و بیومس دو منبع مهم انرژی در عصر حاضر محسوب میشوند. انرژی آبی یا هیدرولیک نیرویی است که از حرکت آبی بهدست میآید که ممکن است برای اهداف مفید مهار شود. انرژی آب مانند انرژی خورشید از منابع طبیعی انرژی است.
بیومس یا زیستتوده یک منبع تجدیدپذیر انرژی است که از مواد زیستی بهدست میآید. بهطور کلی زبالههایی که منشأ زیستی داشته باشند و از تکثیر سلولی پدیدآمده باشند زیستتوده نامیده میشوند. جنگلها و ضایعات جنگلی، محصولات و ضایعات کشاورزی، باغداری و صنایع غذایی، فضولات دامی، فاضلابهای شهری و صنعتی، ضایعات جامد زبالههای شهری از منابع زیستتوده هستند.
با توجه به اینکه سوئد آبوهوایی سرد دارد، در دهههای اخیر، با افزایش مالیاتهای سوخت مازوت، شرکتهای برق کشور برای تأمین سوخت تأسیسات محلی «گرمایشی منطقهای» به انرژیهای تجدیدپذیر مانند زیستتوده روی آوردهاند.
آلمان هم برای صرفهجویی در انرژی سیاستهای سختگیرانهای وضع کرده که این قوانین بارها در سالهای گذشته اصلاح شده است تا صرفهجویی در این کشور به حداکثر برسد.
این کشور برای اینکه بتواند مصرف انرژی را به حداقل برساند سه قانون را مهم وضع کرد:
۱- سیاست تنبیهی: یک چارچوب قانونی روشن و مقررات سختگیرانه در سطح ملی که مستلزم ارتقای بهرهوری انرژی در ساختمانها و افزایش استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در میان تأمینکنندگان برق است.
۲- سیاست تشویقی: مشوقهای مالی از طریق یارانه و وامها برای کسانی که در صرفهجویی پیشتاز بودهاند.
۳- سیاستهای بسترساز: توسعه استانداردهای قابلاجرا از طریق گواهیهای عملکرد انرژی و حمایت از پروژههای نوینی که بهصرفه جویی و مصرف بهینه انرژی کمک میکند.
در آلمان شرکتهایی خصوصی وجود دارد که از کسانی که در حوزه تولید انرژی تجدیدپذیر سرمایهگذاری میکنند، حمایت میکنند. این شرکتها بستری ایجاد کردهاند که طرح و محل مناسب برای تولید این نوع انرژی را با سود مناسب در اختیار مردم میگذارد.
اینها تنها نمونههایی از کشورهای پیشگام در بهینهسازی مصرف انرژی است که سیاستمداران کشور ما که هر ساله شاهد شکسته شدن رکورد مصرف انرژی هستند و تاکنون برنامه جدی برای صرفهجویی پایهگذاری نکردهاند میتوانند با بهرهگیری از تجربیات کشورهای پیشگام، افزون بر صرفهجویی ارزی و حفظ ذخایر انرژی، محیط زیستی پاک برای همگان به ارمغان آورند.
منبع: شانا
کلیدواژه: بهینه سازی مصرف انرژی مالک شریعتی نیاسر بهینه سازی مصرف انرژی مصرف انرژی در کشور بهره وری انرژی شدت مصرف انرژی صرفه جویی زیست توده شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.shana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۶۰۷۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فروش برق با نرخهای جذاب در بورس انرژی
وزیر نیرو با اشاره به اینکه با اصلاح قوانین مالی صنعت برق، سرمایه گذاری در حوزه تولید برق برای بخش خصوصی اقتصادی شده است، گفت: نیروگاههای سراسر کشور میتوانند برق تولیدی خود را با نرخهای جذاب در بورس انرژی به مشترکان به فروش برسانند.
به گزارش ایسنا، علی اکبر محرابیان در همایش سراسری مدیران نیروگاههای کشور با اعلام این خبر که به زودی در بورس انرژی ساز و کار جدیدی برای عرضه مستقیم برق نیروگاهها به مصرف کنندگان از طریق بورس انرژی نیز ایجاد خواهد شد، گفت: تمام تلاش ما این است که با جذاب کردن اقتصاد صنعت برق، ساز و کاری ایجاد کنیم تا نیروگاهها به صورت نقدی انرژی برق تولید شده خود را به مشترکان بفروشند و درآمد حاصل از آن را صرف توسعه فعالیتهای خود کنند.
محرابیان با اشاره به تجربه موفق عرضه برق تجدیدپذیر در تابلوی سبز بورس گفت: اجرای موفق تابلوی سبز بورس که سبب شد فعالیت نیروگاهی در بخش انرژیهای تجدیدپذیر برای بخش خصوصی جذاب و اقتصادی شود، اثبات میکند که عرضه برق نیروگاههای حرارتی نیز در بورس انرژی میتواند به افزایش جذابیت فعالیت بخش خصوصی در این بخش و حل مشکل نقدینگی این صنعت کمک کند.
وی در ارتباط با برنامههای جامع وزارت نیرو برای افزایش مشارکت مشترکان بخش خانگی در مدیریت بار مصرف برق نیز گفت: با یک روش هوشمندانه و با اختصاص پاداش صرفهجویی به مشترکان میزان مصرف برق بخش خانگی به شکل معناداری نسبت به سالهای گذشته کاهش یافت و در واقع انرژی برق به جای استفاده نادرست در بخش غیرمولد در بخش مولد مورد استفاده قرار گرفت.
وزیر نیرو با تاکید بر مدیریت مصرف بخش خانگی با روشهای هوشمند و خلاقانه اضافه کرد: با اینکه در بسیاری از کشورهای اروپایی با هدف کاهش مصرف برق، تعرفهها تا ۷۰ سنت افزایش یافت، سیاست دولت سیزدهم در این حوزه افزایش حداکثری مشارکت مشترکاندر صرفهجویی با اجرای طرحهای متنوع مدیریت مصرف بود.
محرابیان اظهار کرد: بار اصلی وظایف صنعت برق کشور بر عهده بخش نیروگاهی است و بر همین اساس لازم بود در قالب همایشی سراسری آخرین اقدامات و برنامههای تولید برق نیروگاهی مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد.
وی در ادامه به توسعه سریع کشور در طول دهههای گذشته اشاره کرد و افزود: در دهههای گذشته با توجه به رشد خوب کشور در بخشهای مختلف به ویژه بخش صنعت، تقاضا برای مصرف برق به شدت افزایش یافت و همین روند توسعهای باعث شد میان تولید و مصرف برق کشور فاصله معناداری ایجاد شود.
محرابیان اضافه کرد: اقتصاد کشور به صورت کلی بر پایه انرژی طرحریزی شده است و در دهههای گذشته صنایع انرژیبر فراوانی مانند سیمان، آلومینیوم، فولاد، مس و در کنار آن بخش خانگی و تجاری رشد قابل توجهی داشتند که نتیجه همه این اتفاقات افزایش بسیار زیاد نیاز مصرف برق در کشور بود.
وزیر نیرو با اشاره به روندهای متفاوت افزایش ظرفیت تولید نیروگاهی برق کشور در دولتهای گذشته بیان کرد: در دولتهای هفتم و هشتم ۶۰ درصد، در دولتهای نهم و دهم ۶۸ درصد و در دولتهای یازدهم و دوازدهم تنها ۲۳ درصد به ظرفیت تولید برق کشور نسبت به ابتدای هر دولت افزوده شد.
وی با بیان اینکه عملکرد ضعیف دولت گذشته در توسعه ظرفیت نیروگاهی سبب شد تا دولت سیزدهم در ابتدای شروع به کار خود با ناترازی زیادی در صنعت برق رو به رو باشد، اظهار کرد: در ابتدای فعالیت باید دو اقدام اساسی یعنی جبران ناترازی پیش آمده و مدیریت بار مصرف برق را در دستور کار قرار میگرفت.
افزایش بیش از ۸۵۰۰ مگاواتی ظرفیت تولید برق کشور
وزیر نیرو در ادامه سخنان خود با اشاره به برنامه تقدیمی به مجلس شورای اسلامی گفت: با اتکا به توان داخلی و ظرفیت نیروگاهی کشور از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون بیش از ۸۵۰۰ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شده است که برای تحقق این مهم از اقدامات متفاوتی مانند ارتقای بازدهی نیروگاه ها، احداث نیروگاه جدید در بخشهای تجدیدپذیر، حرارتی و برقابی استفاده شد.
وی با بیان اینکه اینکه در کنار اقدام برای افزایش ظرفیت تولید برق، در بخش مصرف نیز اقدامات گستردهای در دستور کار قرار گرفت، توضیح داد: سیاست وزارت نیرو تامین برق برای همه بخشها مبتنی بر نظام مصرف است و در همین راستا در دولت سیزدهم تلاش بر این است تا صنعت برق به صورت اقتصادی اداره شود.
محرابیان با تاکید بر اینکه در دو سال گذشته برق مورد نیاز بخش خانگی به صورت ۱۰۰ درصد تامین شد، افزود: در بخش صنعت نیز در چهار ماهه گرم سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ معادل ۲۵ درصد انرژی برق بیشتری برای این بخش تامین شد و در همین بازه زمانی برای اولین بار میزان تامین برق صنایع از بخش خانگی پیشی گرفت.
مهمترین دلیل ناترازی انرژی برق در کشور بی توجهی به اقتصاد انرژی است
وزیر نیرو رابطه اضافه کرد: تامین برق کافی برای بخشهای مختلف در تابستان سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۰ در حالی رقم خورد که در تابستان ۱۴۰۰ خاموشیهای گسترده در کشور اتفاق افتاد و نیز تابستان سال گذشته بر اساس منابع معتبر جهانی گرمترین سال کره زمین در طول تاریخ معرفی شد.
محرابیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه مهمترین دلیل ناترازی انرژی برق در کشور بی توجهی به اقتصاد انرژی است، بیان کرد: در طول دهههای گذشته حلقههای مصرفی انرژی با سرمایهگذاریهای ویژه رشد زیادی پیدا کردهاند، اما در این بین در بخش نیروگاهی کشور که در واقع محرک بخشهای مختلف صنعت است، سرمایهگذاری کافی صورت نگرفته است.
وی با تاکید بر لزوم اصلاح اقتصاد صنعت برق با هدف رفع ناترازیها گفت: سرمایهگذاری در بخش نیروگاهی باید به شیوهای دنبال شود که فعالیت در این عرصه برای بخش خصوصی از جذابیت کافی برخوردار باشد.
محرابیان توضیح داد: نیروگاههای بخش خصوصی که در دو سال گذشته مجوز گرفتهاند بر اساس قوانین جدید فعالیت خود را پیگیری میکنند و با توجه به نرخهای جذابی که مبتنی بر قانون برای مصرف بیش از الگوی بخشهای مختلف در نظر گرفته شده است، نیروگاهها میتوانند برخلاف گذشته در این صنعت کسب سود داشته باشند.
وی همچنین به آغاز معاملات بورس انرژی با حضور شرکتهای توزیع برق اشاره کرد و افزود: در حال حاضر نیروگاهها میتوانند با عرضه برق تولیدی خود در بورس به شرکتهای توزیع و مشترکان بالای یک مگاوات، پول حاصل از فروش را به صورت نقدی دریافت کنند.
اجرای ۱۸۰ برنامه راهبردی برای عبور موفق از اوج بار سال ۱۴۰۳
محرابیان با اشاره به اینکه در سال ۱۴۰۱ برای عبور موفق از اوج بار مصرف برق ۱۰۰ اقدام، برای عبور موفق از اوج بار مصرف برق، سال گذشته ۱۴۰ اقدام و برای سال جاری نیز ۱۸۰ اقدام در نظر گرفته شده است، اضافه کرد: در سال جاری علاوه بر تکرار پاداش صرفهجویی سال گذشته برای مشترکان کم مصرف، همچنین در قالب یک کمپین جامع و با هدف مشارکت حداکثری مردم در طرحهای مدیریت مصرف برق، تعداد ۸۰ میلیون جایزه ویژه برای مشترکان در نظر گرفته شده است که شامل مواردی مانند ۶۰۰ دستگاه خودرو، دهها هزار لوازم خانگی کم مصرف، دهها هزار دستگاههای هوشمند و... است.
وی با تاکید بر اینکه منظور از مشارکت مردم در طرحهای مدیریت مصرف برق به هیچ وجه به معنای کاهش سطح رفاه مردم نیست، گفت: مشترکان میتوانند با خاموش کردن لوازم پرمصرف و مازاد خود مانند کولرهای گازی اضافی در مناطق گرمسیری در لیست مشترکان کم مصرف قرار بگیرند و مشمول جوایز ارزنده کمپین سال جاری شوند.
انتهای پیام